Harvard Business Review Black Friday 2025

Kody rabatowe na Black Week i nie tylko

Kody rabatowe do sklepów są tak popularne, bo w prosty sposób pozwalają ludziom zaoszczędzić pieniądze na zakupach, a kto nie lubi mieć wrażenia, że zrobił „dobry interes”? Dają poczucie sprytu i kontroli — to trochę jak złapanie okazji, zanim zrobią to inni. Klienci często czują większą satysfakcję z zakupów, kiedy widzą, że zapłacili mniej niż cena wyjściowa. Dla sklepów to z kolei świetne narzędzie marketingowe — przyciągają uwagę, zwiększają ruch na stronie i pomagają wypromować konkretne produkty. Kody rabatowe świetnie działają też psychologicznie — ograniczony czas ważności czy informacja o „ostatnich sztukach” potrafi zmotywować do szybszej decyzji zakupowej. Często są też częścią większych kampanii promocyjnych albo lojalnościowych, co dodatkowo buduje relację między marką a klientem. Dzięki nim można też łatwo śledzić skuteczność różnych kanałów reklamowych, bo każdemu można przypisać inny kod. Dla wielu osób przeglądanie kodów rabatowych stało się wręcz nawykiem albo formą „cyfrowego polowania”. W dobie inflacji i rosnących cen szukanie okazji staje się wręcz codzienną praktyką. Do tego dochodzi łatwa dostępność — wystarczy kilka kliknięć, by znaleźć kod i go wkleić przy płatności. Kody często pojawiają się w newsletterach czy social mediach, więc są też sposobem na utrzymanie kontaktu z klientem. Warto dodać, że niektóre kody dają poczucie ekskluzywności, np. gdy są dostępne tylko dla subskrybentów albo obserwatorów danej strony. No i na koniec: kto raz poczuł, że zaoszczędził dzięki kodowi, ten będzie wracał po więcej.

Black Week i Black Friday

Black Friday to swoiste święto zakupów. Obecnie obchodzone jest na całym świecie, a pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie obchodzone jest w piątek po Święcie Dziękczynienia, czyli w 2023 roku przypada w piątek 24 listopada. Tego dnia można zakupić towary nawet 70-80% taniej. Amerykanie ruszają najbardziej do wielkich sieci handlowych typu Walmart. Kolejki tworzą się tego dnia jeszcze przed otwarciem sklepów, a w momencie otwarcia drzwi tłumy ruszają, by szturmować półki sklepowe.

Skąd wzięła się nazwa Black Friday?

Po raz pierwszy określenie Black Friday pojawiło się w mediach w 1981 roku. Są trzy tezy na temat tego, dlaczego nieformalne święto zakupów ma właśnie taką nazwę. Pierwsza dotyczy dużego zainteresowania zakupami tego dnia i tworzenia się gigantycznych korków przed wielkimi sieciami handlowymi. Ruch jest tak duży, że z perspektywy miasto wygląda jak wielka czarna plama. Druga teoria dotyczy właśnie 1981 roku. Media określiły piątek po Święcie Dziękczynienia jako Black Friday z powodu wysokich przychodów jakie tego dnia notowały sklepy. W księgach rachunkowych tego dnia dominował kolor czarny, gdyż takim kolorem oznaczane były spore dochody. Trzecia teoria głosi, że nazwa pochodzi od szczególnie trudnego dnia po Święcie Dziękczynienia dnia dla pracodawców, kiedy to wiele firm było zmuszonych radzić sobie z masowymi zwolnieniami chorobowymi pracowników, którzy chcieli przedłużyć sobie urlop. Która z nich jest prawdziwa? To nie jest tak ważne, gdyż najistotniejsze z punktu widzenia konsumentów są same promocje na jakie można liczyć tego dnia.

Gorączka zakupowa

W czasie Black Friday panuje swoista gorączka zakupowa. Ludzie tłoczą się już na parkingach, co nieraz doprowadziło już do tragedii. W Stanach Zjednoczonych miały nawet miejsce strzelaniny pod Walmartem, kiedy to dwóch klientów zapalczywie kłóciło się o miejsce parkingowe. Sytuacji trudnych jest cała masa. Nie raz ludzie są dosłownie tratowani przez tłum i trzeba być bardzo czujnym w momencie, kiedy otwierają się drzwi sklepu i ludzie ruszają nie patrząc na nic w około z jednym celem, zdobycia szczególnie atrakcyjnego produktu w bardzo niskiej, hurtowej cenie. W Polsce promocje w czasie Euro Black Friday nie są aż tak spektakularne. Jednak wiele sklepów proponuje obniżki nawet do 50%.

Co kupuje się w sieci w czasie Black Friday?

W Polsce i innych krajach europejskich Black Friday nie jest tak popularny jak w Stanach Zjednoczonych, jednak zyskuje coraz większą popularność. Wszystko dzięki coraz większej konkurencji i propozycją e-sklepów. Jedne z nich oferują kupony rabatowe na kolejne zakupy. Inne promocje na dany dział asortymentu, a jeszcze inne na cały asortyment. Najbardziej popularne jest kupowanie tego dnia elektroniki, którą można nabyć nawet za pół ceny. Ponadto korzystne są również oferty na ubrania czy też buty i to kolejne produkty, które są chętnie nabywane tego dnia.

O początkach Black Friday słów kilka

Początki Black Friday datowane są na lata 40-te, gdyż w 1939 roku zostało uchwalone, że Święto Dziękczynienia będzie obchodzone w czwarty czwartek listopada. Dzięki temu handlowcy mogli wydłużyć czas przedświątecznych zakupów i rozpocząć promocje i reklamę swoich sklepów zdecydowanie szybciej. Panowała bowiem zasada, że przed Świętem Dziękczynienia żaden biznes się nie reklamował, a gorączka związana ze świątecznymi zakupami rozpoczynała się później. Zatem konsumpcjonizm zwyciężył nad tradycją i Black Friday stał się najbardziej dochodowym dniem w handlu. Co ciekawe w krajach europejskich takich jak Niemcy czy Wielka Brytania Black Friday nie jest tak popularny, być może ze względu na wyższy poziom życia, choć w tym drugim państwie zdecydowanie dłuższą tradycję ma Boxing Day i to dzień po Świętach Bożego Narodzenia uznawany jest w tym kraju za święto zakupów.

Niezależnie od wszystkiego Black Friday rośnie w siłę, zwłaszcza w sieci. Wystarczy tylko spojrzeć na rosnące zyski sklepów internetowych tego dnia i częste awarie serwerów. Każdy sklep po takich problemach pamięta, by zapewnić sobie większą przepustowość i lepszy serwer.